Σχολείο: Η ανέχεια και η ελπίδα...
Μια σειρά φωτογραφιών από μια άλλη...ζωή! Μέσα στην ανέχεια και τον κάματο, αλλά και μέσα στη χαρά και στη...διασκέδαση.
Είχα την ευκαιρία πρόσφατα να μιλήσω με το μπαρμπα - Λάζαρο τον Παπαγιάννη. Η κουβέντα μας ξεκίνησε ρωτώντας τον αν θυμάται και λέει τα παλιά τα τραγούδια. Σημειωτέον ότι ο μπαρπα-Λάζαρος είναι μια...κινητή μουσική και λαογραφική βιβλιοθήκη. Μου απάντησε λοιπόν με παράπονο ότι σιγά-σιγά και αυτός τα ξεχνάει αφου πλέον εξέλιπαν οι αφορμές για τα τραγούδια. "Παλιά -μου λέει- παρ' ο,τι δεν είχαμε παπούτσια να φορέσουμε παρ' όλα αυτά το τραγούδι δε σταματούσε να βγαίνει από το στόμα μας. Έβγαινες έξω από το χωριό και άκουγες ανθρώπους που ασχολούνταν με γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες να τραγουδάνε αδιάκοπα.
Το χωριό αντηχούσε - μας λέει ο μπαρμπα -Λάζαρος - από φωνές ανθρώπων. Δεν υπήρχαν όργανα. Όλα τα τραγούδια ήταν μόνο με τη φωνή. Ο αρραβώνας, ο γάμος, ο θάνατος, η ξενιτιά και άλλες ακόμη πτυχές της ζωής των ανθρώπων με χαρά και πόνο γίνονταν πλέον τραγούδι". Σήμερα τον ρωτάω πώς γίνεται χωρίς αυτή την ανέχεια πλέον να μην ακούς άνθρωπο να τραγουδάει; Τί συμβαίνει; Τί έχει αλλάξει; "Δεν ξέρω - μου απαντάει ο μπαρμπα - Λάζαρος - απομακρυνθήκαμε από τις ρίζες μας, από την Παράδοσή μας.Το ενδιαφέρον μας στράφηκε στα υλικά αγαθά...". Τί να σχολιάσει κανείς; Ο μπαρμπα - Λάζαρος με λίγες φράσεις τα είπε όλα...
Χ.Γ.
Ο Θέρος
Το Αλώνισμα
Πάλη με αρκούδα
Πριν το γάμο έξω από την Εκκλησία
Οι καλεσμένοι του γάμου
Πηγή: Φωτογραφιών, Ξηροκρανιώτικα, Ψηφιοποίηση: Βασίλης Φ.Πλάτανος
Χρηστο πολυ ωραιες φωτο ,γαμος με τα οργανα,παραδοσιακο οργωμα,μαθητες,παρασταση του αρκουδιαρη,θα σταθω στις θχιές μη τα ληλέκια οπου με γυρισες χρονια πισω αρχες του 80 οπου μικρος βοηθουσα και εγω στο θερο της βρύζας ,εδενα τα δεμάτια με τον κλιτσινίκο (αν θυμάμαι καλα το ονομα του ξύλου) μετα να τα κανουμε αλπές , στουμπισμα ,θυμωνιά και μετα οταν ερχοταν οι επισκευες στα μαντρια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαιρετω απο το Μοναχο Κωστας.
Γεια σου Κώστα! Χαίρομαι που σ' άρεσαν οι φωτογραφίες και σε γύρισαν χρόνια πίσω! Εκεί με την αρκούδα πρόκειται για πάλη του ζώου με ένα χωριανό! Συνηθίζονταν τότε αυτού του είδους η πάλη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα είσαι καλά φίλε! Πολλούς χαιρετισμούς από την πατρίδα!
H Kρανια καποτε αρκουνταν στα λιγα και καταφερνε μεσα απο την ελαχιστη σοδεια στα αγροτικα προιοντα της και την αρκετα διαδεδομενη κτηνοτροφεια..να ειναι αυταρκης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠως να μην τραγουδανε..ολη μερα.
ο τραχανας το τουρσι το αλευρι στο αμπαρι η κοτα η γιδα τα στεγνα λαχανα ..τακτοποιημενα
Μια αυτάρκης κοινωνία όπως την περιγράφεις φίλε 3.21 μ.μ., σε αντίθεση με τη σημερινή καταναλωτική κοινωνία...
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην σημερινη (πρωην) καταναλωτικη κοινωνια..πως η Κρανια μπορει να ξαναγινει αυταρκης?..λειτουργοντας ως εσωτερικη οικονομια.
Διαγραφήδλδ τι χρειαζεται? να παραγει, να καταναλωνει ,να εξαγει να εισαγει κτλ? ποια προιοντα θα μπορουσε να γινουν ανταλλαξιμα μεταξυ των κατοικων χωρις μεσολαβηση εμπορου και κρατους ..φπα δλδ?
"Κ"
Τα δυνατά σημεία της Κρανιάς είναι και μπορεί να γίνει η κτηνοτροφία και η στροφή σε νέες καλλιέργειες κάτι το οποίο δεν έγινε όπως φαίνεται εκ των πραγμάτων με ευθύνη των κάθε είδους φορέων, αλλά και των άμεσα ενδιαφερομένων. Επίσης, "ισχυρό χαρτί" θα μπορούσε να γίνει ο αγροτουρισμός - αν και εκεί χρειάζεται άψογη οργάνωση και μεθοδικότητα. Χράπα, δάσος της Οξιάς, Μοναστήρι...παραμένουν ανεκμετάλλευτα.
ΔιαγραφήΑν τώρα πλέον δε γίνουν τέτοιες κινήσεις τότε ο φυσικός θάνατος της Κρανιάς θα είναι νομοτέλεια.
ολα οσα αναφερεις αποτελουν "εξωστρεφεις" δρασεις για να "κατακτησουμε" αλλες αγορες...ειναι τοσα τα μειονεκτιματα της κρανιας που οι δρασεις αυτες φανταζουν στα ματια των μονιμων κατοικων ως γραφικοτητες.
ΔιαγραφήΗ Κρανια για να μην χαθει "νομοτελειακα" χρειαζεται εσωστρεφεις δρασεις...οι οποιες βρισκοντε στα πιο πανω ερωτηματα.
πρεπει να υπαρξει αλληλοκαλυψη αναγκων(καταναλωτικων,η καταναλωση του ενα ειναι το μεροκαματο του αλλου) σωστη στοχευση και συντονισμος..με βαση την υπαρχουσα ελαχιστη εσωτερικη αγορα
"Κ"
ΔιαγραφήΑγαπητέ φίλε και συμπατριώτη μπορεί όπως λες για τους μόνιμους κατοίκους της Κρανιάς να φαντάζουν αυτά γραφικότητες, αλλά αν δεν γίνουν κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση τα πράγματα θα είναι δυσοίωνα. Υπάρχουν παρολύμπια χωριά π.χ. το Λιβάδι, που έχουν εδω και χρόνια σύγχρονες κτηνοτροφικές μονάδες κατά τα πρότυπα της Ευρώπης(φάρμες κλπ). Στην κοντινή μας Δεσκάτη ασχολήθηκαν δυο - αν είναι δυνατόν- με την καλλιέργεια μήλου και τους αποδίδει πλέον.
ΔιαγραφήΔεν μπορεί οι Κρανιώτες εκτός Κρανιάς να προκόβουν και εντός να έχουμε μείνει στις...αχυροκάλυβες αντί για σύγχρονες μονάδες. Αγαπητέ φίλε είναι θέμα νοοτροπίας η οποία όμως είναι ανάγκη να αλλάξει. Δεν είναι δυνατόν τα πακέτα της Ευρωπαικής Ένωσης για δημιουργία υποδομών στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα να...επενδύονται σε αγορές σπιτιών και αυτοκινήτων από τους ενδιαφερόμενους...
Προφανως συμπατριωτη δεν εχεις συλλαβει την εννοια του ανταγωνισμου και την ελευθερια κινησης εμπορευματων μεσα στην Ε.Ε.καθως και το κοστος παραγωγης ενος προιοντος που δεν εχει να κανει με την νοοτροποια ,αλλα με την δυναμικη του ιδιου του παραγωγου.
ΔιαγραφήΤα μηλα ,τα σκορδα,τα κρεμυδια που βλεπουμε παντου και ειναι εισαγωγης ..ειναι αποτελεσμα της ελεθεριας κινησης εμπορευματων...συμφαιρει κοινως να εισαγω τα σκορδα παρα να τα παραγω μονος μου γιατι η παραγωγη θα με κοστισει περισσοτερο.
συγνωμη που τα λεω λιγακι χυμα ..αλλα η θα τα λεμε η θα κρυβομαστε πισω απο αμοιβαιες αβροτητες
"Κ"
Μια χαρά τα λες και καθόλου χύμα...Έχω την εντύπωση όμως ότι λέμε τα ίδια με άλλα λόγια...Έτσι όπως είναι τώρα δεν είναι ανταγωνιστικός όπως συμφωνείς και συ. Σου είπα ότι κάποιοι ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια μήλου και κερδίζουν και είναι ανταγωνιστικότατοι. Δεν μπορεί σ' αυτή την Κρανιά να μην ευδοκιμεί τίποτα...Όσο για τη δυναμική του παραγωγού που λες, αυτή κι αν έχει να κάνειμε τη νοοτροπία. Τα λεφτά φίλε δεν πρέπει να λιμνάζουν σε οικόπεδα και σπίτια αλλά να επενδύονται. Κάποιοι τελευταία στην Κρανιά ασχολούνται με την καλλιέργεια τρούφας. Θέλει ψάξιμο φίλε και κυνήγι κι όχι επανάπαυση στα λεφτά που πήραμε από την Ευρώπη και...τσιγάρο, πρέφα και κάφε...
ΔιαγραφήΔΕν λεμε τα ιδια.Ανταγωνιστικοι ΔΕΝ μπορουμε να γινουμε λογο "δυναμικης".Οπου δυναμικη βαλε τεχνογνωσια μηχανηματα τιμες πρωτων υλων, αποσταση απο διακομιστικα κεντρα,γονιμοτητα χωραφιων μιας και μιλαμε για αγροτικα προιοντα κτλ.
ΔιαγραφήΟσο μερακι και να διαθεσει καποιος ειναι αδυνατον να γινει ανταγωνιστικος ..αποδειχτηκε οτι ειναι αδυνατον να ειναι ανταγωνιστηκος στα καμποχωρια και σε ευφορα μερη..στην υπολοιπη Ελλαδα.
Αλλα ας πουμε οτι βγαινουν δυο Κρανιωτες και τα καταφερνουν βαζοντας μηλα...
απο δυο ατομα δεν μπορει να θεωρηθει αυταρκη κοινωνια ολη η Κρανια...θα ειναι μονο αυτοι οι δυο!!!
"Κ"
..και οσον αφορα την καλλιεργεια τρουφας..πρεπει οποιαδηποτε καλλιεργεια να συνοδευεται με οικονομικο πλανο....εσοδα εξοδα αποδοση
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ καλλιεργεια της δεν μπορει να αποδωσει ουτε να βγαλει τα λεφτα που θα επενδυσει καποιος για την ακλιεργεια της...Αποδιδει μονο στα φυτωρια.Ο καλιεργητης μονο ως χομπι μπορει να δει την καλιεργεια της.
"Κ"
Συγγνώμη αγαπητέ φίλε και συμπατριώτη αλλά αν μπορείς γίνε πιο σαφής στο τί ακριβώς προτείνεις.
Διαγραφήσυζητηση κανουμε ..ποτε δεν ειπα οτι εχω να προτεινω κατι....
ΑπάντησηΔιαγραφή"Κ"
φυσικα , θα μπορουσες να ζητησεις καποια διευκρινιση σε κατι συγκεκριμενο απο ολα οσα εχω γραψει...για να γινω πιο σαφης και αναλυτικος
Διαγραφή"Κ"
Αγαπητέ φίλε και συμπατριώτη, οι δρόμοι όπως διαφαίνονται είναι δυο: ή ξαναγυρνάμε στον πρωτογενή τομέα παραγωγής ή η Ελληνική Επαρχία πέθανε στην κυριολεξία σε ελάχιστα χρόνια. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε η εγχώρια παραγωγή χοιρινού κρέατος καλύπτει μόλις το 20% της εγχώριας ζήτησης το δε υπόλοιπο 80%!!! αφού δεν υπάρχει μας έρχεται από το εξωτερικό. Πάμε στο γάλα: Η Ελληνική αγορά ζητάει περίπου 1.500.000 τόνους γάλακτος καθημερινά και η Ελληνική κτηνοτροφία παράγει περίπου 600 τόνους, το υπόλοιπο αγαπητέ συμπατριώτη εισάγεται!!! Επομένως τί λένε οι αριθμοί; κάτι πολύ απλό: Πίσω ολοταχώς στην πρωτογενή παραγωγή μας με μέθοδο όμως και γνώση. Όσο νωρίτερα το αντιληφθούν οι ιθύνοντες σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο αλλά και ο κόσμος τόσο νωρίτερα αγαπητέ μου φίλε θα βγούμε από το φαύλο κύκλο της κρίσης που ζούμε καθημερινά.
ΔιαγραφήΗ αλλαγη παραγωγικου μοντελου μεσα στην ε.ε.δεν ειναι δυνατη.Εχεις ακουσει για ποσοστωσεις για δικαιωματα κτλ?Υπαρχουν τετοιοι περιορισμοι και συμφωνιες που ειναι αδυνατον.
ΔιαγραφήΕαν ενας παραγωγος σημερα τον καπνισει και αγορασει δεκα σκροφες κρατησει για μερικες γεννες ολα τα γκουτζιουνουλια τα οποια μεσα λιγο καιρο γινουν και αυτα μανες κτλ..σε δυο τρια χρονια τον παραγωγο θα τον κλεισουν μεσα(λογο προστιμων)
"Κ"
Χρήστο να σαι καλά μου θύμισες το θέρο με τον Πατέρα μου το Μπάρμπα Λάζο όπως τον λες, (η Λαζούλα) όπως τον ξέρουν όλοι, στα χωράφια στου Γκίνου.
ΑπάντησηΔιαγραφή'Ημασταν τουλάχιστο κανα μήνα στο Γκίνου κοιμόματαν εκεί μιας και η μετακίνηση ήταν δύσκολη χωρις αυτοκίνητο και θερίζαμε (Εγώ έφτκιανα τα δεμέτια) περίπου τ' Αηλιά και όταν έιπα στον Πατέρα μου να πέμε στο πανηγύρι του Αηλιά μου απάντησε "Τι θα αφήκουμε του γένν'μα κι θα φύγουμι¨ φυσικά δεν περίμενα να πάμε αλλά η απαντησή του δείχνει πόσο πολύ σημαντικό ήταν <> μιας με αυτό έφτιαχναν ψωμί (κι πόρεβαν) οι οικογένιες αλλά και τάιζαν καιτα ζώα.
Βασίλης Λαζ. Παπαγιάννης
Γεια σου Βασίλη! Χαίρομαι που θυμήθηκες τα περασμένα χρόνια...
ΔιαγραφήΟ πατέρας σου εκτός από κινητή μουσική και λογοτεχνική βιβλιοθήκη όπως τον χαρακτήρισα, είναι και πάνω απ' όλα έντιμος και καλοπροαίρετος άνθρωπος και έχει προσφέρει πολλά στο χωριό του και συνεχίζει να προσφέρει...
Όσο για τα χρόνια εκείνα, ήταν δύσκολα, αλλά οι αναμνήσεις που άφησαν είναι καλές!
Να είσαι καλά Βασίλη! Σ' ευχαριστώ πολύ!